9. సీతాకోకచిలుకలు
- పచ్చని రంగు - గన్నేరులతో
- ఎర్రని రంగులు - కరవీరంతో
- సీతాకోకచిలుకలు ప్రధానంగా గులాబీ, ఎరుపు, పసుపు రంగులలో ఉండే పూలకు ఆకర్షితమవుతాయి.
- ప్రపంచంలో మొత్తం "25 వేలు" రకాల సీతాకోకచిలుకలు ఉన్నాయి. మన దేశంలో పదిహేనువందల రకాలు, మన రాష్ట్రంలో రెండువందల రకాలు ఉన్నాయి.
- ఇంద్రధనస్సు - హరివిల్లు
10. నీడఖరీదు
- పిసినారి పాపయ్య స్వభావం - పిల్లికి బిచ్చం పెట్టని, ఎవరి పొడా గిట్టని
- పిసినారి పాపయ్యకు బుద్ధి చెప్పాలనుకున్నది - శివయ్య
- క్రియాపదం లేకపోయినా పూర్తి అర్ధం ఇచ్చే వాక్యాలు - క్రియారహిత వాక్యాలు
- ఉదా - సీతయ్య అమాయకుడు, మా ఊరు రామాపురం
11. ప్రయత్నిస్తే ..
- ఈ పాఠంలో అమ్మాయి పేరు - షర్మిల
- పాఠశాలలో నిర్వహించే ప్రదర్శన కోసం షర్మిల తయారుచేసిన బొమ్మ - పిల్లి బొమ్మ (స్పాంజి తో)
- పుస్తక ప్రదర్శనలకు పెట్టింది పేరు బెజవాడ(విజయవాడ). దీనిని ప్రతీ సంవత్సరం విజయవాడలో "స్వరాజ్ మైదానం" లో ఏర్పాటు చేస్తారు.
12. సంక్రాంతి
- సంక్రాంతి - రైతన్నలకు పంటల పండగ, మగువలకు ముగ్గుల పండగ, కన్నెపిల్లలకు గొబ్బి పండగ, సర్వజనావళికి భోజనాల పండగ.
- ఈ పండగ భోగి, సంక్రాంతి, కనుమ అనే మూడు పేర్లతో మూడు రోజులు జరిపే పండగ.
- తిరుమణి తిరుచూర్ణం దిద్దుకుని, ఒక చేత తంబురా, మరో చేత చిడతలు పట్టుకుని శిరం మీద అక్షయపాత్ర తొనక్కుండా నిలిపి రంగభజన చేస్తూ మేలుకొలుపు పాడుతూ "హరిదాసులు" వీధివీధులు తిరుగుతారు.
- రధం ముగ్గు సూర్యగమనానికి సంకేతం.
- పిపీలకాలు - చీమలు
- స్త్రీలు మట్టితో చేసిన అమ్మవారిని గౌరమ్మగా భావించి పూజిస్తారు.
- గురుగులు - చిన్న పిడతలు
- బాలికలు గుమ్మడిపూలతో, పసుపుకుంకుమతో గొబ్బిపూజ చేస్తారు. ముగ్గుల్లో గోమయంతో చేసిన మూడు గొబ్బిళ్ళను శ్రీకృష్ణుడు, గోమాత, గోవర్ధనగిరి అని నమ్ముతారు.
- గొబ్బి దేవతను మహాలక్ష్మి స్వరూపంగా కూడా స్తుతిస్తారు.
- కొలను దేవరకు గొబ్బియ్యాల్లో ------- పాట రాసింది - అన్నమాచార్యులు
- సంక్రాంతి అంటే సూర్యుడు ధనురాశి నుండి మకరరాశిలోకి ప్రవేశించడం. దీనిని "మకర సంక్రాంతి" అంటారు.
- సూర్య భ్రమణం ఉత్తరదిశగా మొదలు కావడంతో దీనిని "ఉత్తరాయణ పుణ్యకాలం" అని అంటారు.
- సంక్రాంతి నాడు పొంగలి చేసే పాత్రకు "చెరకు, అల్లం" కడతారు
- తెలంగాణ ప్రాంతంలో సకినాలు, అరిసెలు, నువ్వులతో చేసిన లడ్డూలు, బూరెలు వంటివి తయారు చేస్తారు.
- కనుమను "పశువుల పండగ" అని అంటారు.
- భోగినాడు పెట్టిన గౌరమ్మను కనుమనాడు సాయంకాలం మహిళలు ఊరి చివర చెరువులో జలక్రీడలు ఆడిస్తారు.
- చక్కిలాలు (సకినాలు) - బియ్యం పిండి, నువ్వులు, వాము, ఉప్పు
- కనుమ రోజు మహిళలు అంతా నువ్వులు, బెల్లం కలిపి పొడిగా చేసి "తీపి తిని తియ్యగా మాట్లాడు, నువ్వులు తిని నూరేళ్లు బతుకు" అని బంధుమిత్రులుకి పంచుతారు.
- మాట్లాడడం కోసం రాసుకునే వ్యాసాన్ని "ప్రసంగవ్యాసం" అంటారు.
- వాక్యంలో పదాల మధ్య సంబంధాన్ని ఏర్పరిచే అక్షరాలు, పదాలను "విభక్తులు" అని అంటారు.
క్రిస్మస్
- ఈ పండగ క్రిస్మస్ ఈవ్ (డిసెంబర్ 24), క్రిస్మస్ (డిసెంబర్ 25), బాక్సింగ్ డే (డిసెంబర్ 26) అనే మూడు రోజులు జరుపుకుంటారు.
- ఈ పండగకి ఇళ్లను, చర్చిలుని వెదురు బద్దలు రంగు కాగితాలతో ఒక పెద్ద నక్షత్రం తయారుచేసి అలంకరిస్తారు.
- క్రిస్మస్ ముందు రాత్రి శాంతాక్లాస్ (ఫాదర్ క్రిస్మస్) ఆకాశం నుండి ధ్రువపు జింకలు లాగే వచ్చి పిల్లలకు బహుమతులు ఇస్తాడని నమ్ముతారు.
13. రామన్న కధ
- రామన్న ఒక మురికివాడలో నివాసం ఉంటాడు.
- రామన్న పాఠశాలలో ప్రదర్శించిన సినిమా - "మన పల్లెసీమలు"
- గైహికం - ఇంటిపని
14. నేను మీ ప్రియనేస్తాన్ని
- తాటాకుల మీద రాసిన గ్రంధాలను "తాళపత్ర గ్రంధాలు" అని అంటారు.
- తర్వాత కాలంలో రాగిరేకుల మీద కూడా రాసేవారు.
- 1440 లో జాన్ గుటెన్ బర్గ్ అచ్చు యంత్రం కనుగొన్నారు.
- ఉర్దూలో కుడి నుండి ఎడమవైపు చదువుతూ వెళ్తారు. జపాన్ చైనా దేశాల్లో పై నుండి కిందకు చదువుతారు.
- 2010 సంవత్సరం వరకు సుమారు 13 కోట్ల సంఖ్యలో పుస్తకాలు ముద్రించారు.
- పుస్తక గొప్పదనం గూర్చి కూతురికి లేఖ రాసినది - జవహర్ లాల్ నెహ్రు.
- గ్రంథాలయ ఉద్యమం చేపట్టింది - గాడిచర్ల హరిసర్వోత్తమరావు.
- కంప్యూటర్ లో ఈ - బుక్ పేరుతో పిలుస్తారు.
- ప్రపంచ పుస్తక దినోత్సవం - ఏప్రిల్ 23
- చిరిగిన చొక్కా అయిన తొడుక్కో కానీ మంచి పుస్తకం కొనుక్కో - కందుకూరి వీరేశలింగం
15. వృధా చేయం
- యంత్ర శక్తి విద్యుచ్ఛక్తిగా మార్చేవి - టర్బైన్లు
- మన రాష్ట్రంలో ఎక్కువ విద్యుత్ బొగ్గు ద్వారా ఉత్పత్తి అవుతుంది. దీనిని 'థర్మల్ విద్యుత్" అని అంటారు.
16. శతక పద్యాలు
- వేరు పురుగు చేరి -------------- వినుర వేమ! - కీడు చేసేవాడు గుణవంతుడుని చెడగొడతాడు.
- ఇనుము విరిగెనేని ------------ వినుర వేమ! - మనసు విరిగితే మళ్ళీ కలపడం వీలుకాదు
- ఏరకుమీ కసుగాయలు ------------- సుమతీ!
- పచ్చి కాయలు ఏరి తినకూడదు. చుట్టాలను నిందించకూడదు. యుద్ధం నుండి పారిపోకూడదు. పెద్దల ఆజ్ఞలను జవదాటకూడదు.
- అకొన్న కూడే --------------- సుమతీ!
- ఆకలితో ఉనప్పుడు తినిన అన్నం అమృతం. దేనికి వెనకడుగు వేయక దానం చేయువాడు దాత. కష్టానికి ఓర్చుకునేవాడు మానవుడు. ధైర్యం గల వాడే వంశంలో గొప్పవాడు
- సద్గోష్టియే సిరి యొసగును -------------- కుమారా! - మంచివారితో స్నేహం చెయ్యాలి
- సాధు సంగమమున ------------- తెలుగు బాల! - మంచివాడితో ఉంటే సామాన్యుడు కూడా మంచి గుణాలు అలవర్చుకుంటాడు.
- ఇనుడు వెలుగునిచ్చు --------------- తెలుగు బాల! - గొప్పవారికి మంచి లక్షణాలు సహజంగా ఉంటాయి
- ధర్మ గుణము మించు ------------------- తెలుగు బిడ్డ! - నిజము పలుకుట మాత్రమే నీతి అని చెపుతుంది
- ఎరుక గల వారి చరితలు ---------------------- (మహాభారతం)
- జ్ఞానవంతుల చరిత్ర తెలుసుకోవాలి. మంచివారు సంగత్యంలో ధర్మం గ్రహించాలి. తెలుకున్న ధర్మం మరువకుండా ఆచరించాలి
- శ్రద్ధ లేని యెడల ----------------------- తెలుగు బిడ్డ! - శ్రద్ధ ఉంటే దేనినైనా సాధించవచ్చు.
- సుమతీ శతకం - బద్దెన
- వేమన శతకం - వేమన
- కుమార శతకం - పక్కి అప్పలనరసయ్య
- మహాభారతం - నన్నయ్య
- తెలుగు బాల - కరుణశ్రీ
- తెలుగు బిడ్డ - నార్ల చిరంజీవి
- దరిత్రి - భూమి, వాయువు - గాలి, మర్యాద - గౌరవం
Prepared By: A.B.Rao
